Tüm dünya dizelleri tartışırken bizler bu tip motorlu araçları satın almaktan vazgeçmiyoruz. Evet mazot daha ucuz ve dizeller daha az yakıyor ama gerçekten daha kârlılar mı? Üç farklı modelle bu sorunun cevabını arıyoruz…
Türkiye bir dizel ülkesi oldu. VW skandalı nedeniyle tüm dünya bu tip motorları tartışırken, bizim ülkemizde en çok satılan otomobiller dizel motorlu. Son dönemde Avrupa’da dizel otomobillerin payı yüzde 70’den 50’ye gerilerken, 2030 yılında bu oranın sadece yüzde 9 olacağı tahmin ediliyor. Kısacası dizeller büyük bir düşüşte. Örnek vermek gerekirse, Fransa’da Paris Belediye Başkanı, 2020 yılından itibaren şehre dizel araçların girişini yasaklayacaklarını belirtirken, Hindistan ise bu konuda daha hızlı davranıp başkent Yeni Delhi’ye dizel motorlu araçların girişini şimdiden yasakladı. Hollanda ve Norveç meclisleri ise 2025 yılından itibaren ülke genelinde dizel motor araçların satışının tamamen yasaklanması kararı alırken, İran ve Çin gibi enerji devleri ise dizel araç kullanımını azaltmak için elektrikli ve hibrit araçlardaki vergileri yüzde 90’lara varan oranlarda düşürdüğünü açıkladı.
Peki, bunun nedeni ne? Saldığı zararlı partiküller ve NOx (azot oksitleri) nedeniyle Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından çevreye ve insan sağlığına zarar verdiği raporlarla ortaya konan dizel motorlar, sigaradan bile daha zararlı olarak kabul edilmeye başladı. Avrupa’da şimdiye kadar vergiler CO2 yani karbondioksit emisyon salınımına göre alınıyordu. Bu da birçok Avrupa ülkesinde CO2 salınımı daha düşük olan dizel modellerin satışını artırdı. Çünkü dizel motorlar CO2 açısından benzinli motorlara göre biraz daha avantajlı görülüyor. Ancak diğer zararlı partiküller ve NOx (azot oksit) nedeniyle aslında dizel motorların çevreye ve insan sağlığına çok daha fazla zarar verdiği belgelendiğinden, bu motorların da yavaş yavaş sonu geliyor.
İlginizi çekebilir
Öyleyse niye dizel otomobil kullanmayı tercih ediyoruz? Öncelikle motorinin litre fiyatı daha düşük. Bu yazı yazıldığı tarihte (22 Ocak 2017) İstanbul’da bir litre benzin 5.39 TL’yken, motorinin litre fiyatı 4.69 lt’ydi. Kısaca, 100 TL’lik yakıt aldığımızda, benzinli bir otomobilimiz varsa 18.55, dizel otomobilimiz varsa 21.32 lt yakıta sahip oluyoruz. Yani aynı paraya yaklaşık 3.0 lt daha fazla yakıt alıyoruz. Tabii bir de dizel otomobillerin daha az yakma durumu var. Kısacası, gündelik yaşamımızda dizel bir otomobil kullanırken daha az maliyetimiz var. Hem yakıtı alırken avantajlıyız hem de menzil konusunda… Peki, iş bu kadar basit mi? Çünkü dizel otomobil satın alırken ödediğimiz para çok daha fazla ve aslında kâr ettiğimizi düşünürken, bu ödemeyi peşinen yapıyoruz. O halde karşılaştırma yapmamız gerekli. Küçük sınıftan başlayalım. Bu sınıfın en çok satılan otomobillerinden Renault Clio’yu inceleyelim.
Renault Clio
Diyelim ki, otomatik şanzımanlı bir Clio istiyoruz ve orta paket olan Icon’u seçtik. Clio 1.2 Turbo EDC Icon’un (120 HP güç, 190 Nm tork) fiyatı 69 bin 980 TL. Dizel seçenek olan Clio 1.5 dCi EDC Icon ise 79 bin 050 TL’ye satılıyor. Yani en başından 9070 TL zararımız var. Üstelik benzinli model 30 HP daha güçlü. Diğer yandan dizelin de (90 HP güç, 220 Nm tork) 30 Nm tork avantajı var. Tüketime geçmeden önce performansa bakalım. Benzinli ve otomatik şanzımanlı Clio’nun maksimum hızı 199 km/s ve 0-100 km/s hızlanması 9.2 saniye. Dizel-otomatik ise 176 km/s maksimum hıza ulaşabiliyor ve 0-100 km/s hızlanması 12.9 saniye. Kısaca iki otomobilin performansları arasında benzinli lehine uçurum var. Yakıt tüketimlerine bakıldığında benzinlinin ortalama tüketimi 5.2 lt/100 km olarak veriliyor. Dizel ise 3.7 lt/100 km ile fazlasıyla ekonomik. Tabii gerçek yol koşullarında bu tüketim değerlerine ulaşmak çok zor. Ortalama olarak benzinliyle 7.2 lt/100 km, dizelle 5.2 lt/100 km tüketeceğinizi düşünmek daha doğru olur. Bu durumda, her 100 km’de benzinli için cebinizden 38.80 TL çıkacak. Aynı mesafede dizel ise harcayacağınız para ise 24.38 TL. Dizel tutkunları hemen diyecektir ki, 100 km’de yaklaşık 14 TL avantajlıyız. Bu doğru, 1000 km’de avantajınız 140 TL’ye, 10 bin km’de ise 1400 TL’ye ulaşacak. Ama daha en başında 9070 TL fazla para ödediniz. Kısaca verdiğiniz bu fazla parayı amorti etmek için çok fazla zamana ihtiyacınız var. Dizelin daha fazla olan servis masraflarını saymıyoruz bile. Eğer yılda en fazla 20 bin km yapıyorsanız ve üçüncü yıl sonunda otomobilinizi değiştirmeyi planlıyorsanız, dizel motor size 670 TL kaybettirecek. Hem çevreyi kirletmeye hem de para kaybetmeye değmez diye düşünüyoruz. Yaygın olan bir kanı da dizel otomobillerin ikinci elde daha az değer kaybettiği. Bu tamamen olmasa da kısmen doğru ama tüketici bilinçlenip, dizele daha az değer vermeye başladığında benzinliler de yükselişe geçecektir. Ayrıca benzinli bir otomobil de dizel de aynı oranda değer kaybediyor. Yani aldığınız 10 TL’lik dizel otomobili 8 TL’ye satıyorsanız, 10 TL’lik benzinli otomobil de 6 TL’ye düşecek kadar değer kaybetmiyor.
Volkswagen Golf
Tek bir örnekle konumuzu bitiremeyiz. Bir de kompakt sınıfa bakalım ve VW Golf’ü ele alalım. Golf alanlar genelde DSG otomatik şanzımanı tercih eder ama Clio’da otomatik örneği verdik, Golf’te bakalım manuel şanzımanla ne gibi değerler çıkıyor? 110 HP’lik Golf 1.2 TSI, Comfortline paketiyle 77 bin 300 TL. Aynı donanımla eğer 110 HP’lik 1.6 TDI’ı seçerseniz 95 bin 200 TL ödemek durumundasınız. Yani arada 17 bin 900 TL gibi yüksek bir fiyat var. Eğer aynı motorlar ve aynı donanım paketiyle otomatik seçseydiniz fark bu kez de 17 bin 900 TL olacaktı. Kısacası daha en başında benzinlinin avantajı büyük. Hemen performans verilerine bakalım. Benzinli ve manuel şanzımanlı 110 HP’lik 1.2 TSI Golf’ün maksimum hızı 195 km/s, 0-100 km/s hızlanması ise 9.9 saniye. TDI ise yine 195 km/s maksimum hıza ulaşıyor ve 0-100 km/s hızlanması 10.5 sn. Benzinlinin ilk hızlanmada daha avantajlı olduğu görülüyor ama farklar hissedilir ölçüde değil. Tabii dizel motor daha yüksek tork ürettiği için esnekliği de daha fazla olacaktır. Asıl konumuz olan yakıt tüketimlerine baktığımızda benzinlinin ortalama fabrika verisi tüketiminin 4.9 lt/100 km, dizelin ise 3.8 lt/100 km olduğu görülüyor. Arada 1.1 lt/100 km dizel lehine fark var. Ama biz yine de gerçek yol şartlarında benzinlinin 7.0 lt/100 km, dizelin ise 5.3 lt/100 km yakacağını varsayalım. Bu durumda 100 km’de benzinlinin tüketimi 37.73 TL olacak. Dizel ise aynı mesafede 24.85 TL harcayacak. Bu kez arada 100 km’de dizel lehine 13 TL’ye yakın bir avantaj söz konusu. Yani 1000 km’de 130, 10 bin km’de 1300 TL kârınız var. Ama Golf 1.6 TDI alırken 17 bin 900 TL fazla para ödediniz. Bu parayı çıkarıp, kâra geçmek için çok fazla yol kat etmeniz gerekli. Eğer Golf 1.6 TDI’dan kâr etmek istiyorsanız, km göstergeniz 140 bin km’ye yaklaşmalı. Ancak o zaman benzinli Golf’le başabaş hale geliyorsunuz. Şöyle hesap edelim, ortalamanın üstünde bir sürücüsünüz ve yılda 30 bin km yapıyorsunuz. Üç yıl sonunda, km göstergeniz 90 bin km olduğunda, yakıt fiyatları bugünün fiyatıyla kalsa dahi dizel Golf ile cebinizden 22 bin 371 TL çıkacak. Benzinli Golf ile ise aynı süre ve mesafede harcayacağınız yakıt parası 33 bin 957 TL. Dizelle 11 bin 586 TL kârlısınız ama hâlâ baştan fazla ödediğiniz 17 bin 900 TL’yi amorti edemediniz. Aynen Clio örneğinde olduğu gibi Golf’te de tercihimiz benzinliden yana.
Nissan Qashqai
Son olarak bir de SUV modellere bakalım. Bildiğiniz gibi artık çok popülerler ve insanlar mutlaka bir SUV ya da crossover’a binmek istiyor. Tabii burada şöyle bir problem var. Aynı gövdede aynı hacimli hem dizel hem de benzinli motor bulmak çok zor. Birçok markada dizel motorlar 2.0 lt hacimli ve benzinliyle fiyat farkları 50 bin TL’yi geçiyor. Ama Nissan Qashqai’de daha eşit bir karşılaştırma yapabiliriz. Orta donanımlardan olan Tekna’da 115 HP’lik 1.2 lt turbo benzinli ve X-Tronic otomatik şanzıman ikilisi 104 bin 090 TL. Eğer 130 HP’lik 1.6 dCi X-Tronic’i seçerseniz 124 bin 135 TL ödemek durumundasınız. Şimdiye kadarki örneklerimizde benzinli modeller performans açısından avantajlıydı. Fakat Qashqai’de hem güç hem de tork avantajı dizelden yana. Benzinli motor 115 HP güç ve 165 Nm tork üretiyor. Dizel ise 130 HP gücünde ve torku da 320 Nm’ye ulaşıyor. Kısaca benzinlinin dizelle yarışması çok zor. Performans verilerine bakıldığında 173 km/s maksimum hız ve 12.9 sn’lik 0-100 km/s hızlanmasıyla 1.2 turbo benzinlinin yeterli olduğu görülüyor. Fakat dizelin maksimum hızı 183 km/s ve 0-100 km/s hızlanması 11.1 sn. Özellikle şehir içindeki ilk hızlanma performansının dizelden yana olduğunu anlamak çok güç değil. Ayrıca neredeyse iki kata yakın olan tork avantajı, dizelin daha esnek bir sürüşe sahip olmasını sağlayacaktır. Tüketim değerlerine bakıldığında ise benzinlinin 5.6 lt/100 km, dizelin ise 4.6 lt/100 km değerlerine sahip olduğunu görüyoruz. Diğer yandan benzinli versiyon yaklaşık 130 kg daha hafif ve bu bir avantaj olabilir. Bu otomobilleri daha önce kullandık ve ortalama tüketimlerinin benzinlide 8.0 lt/100 km, dizelde ise 6.3 lt/100 km olduğunu söyleyebiliriz. Tabii bu tüketim değerleri kişiden kişiye değişebilir ama yakıt tüketimine dikkat eden, otomobilini çok zorlamayan kişiler bu değerleri hatta daha altlarını da elde edebilir. 100 km’de ortalama olarak Qashqai dizel ile elde edeceğiniz kâr 13.573 TL. Bunu yuvarlak olarak 13.5 TL olarak kabul etsek, 10 bin km’de 1350 TL gibi bir kârınız olacak. Satın alırken dizele 20 bin TL’yi aşkın fazla para vermiştik. Yılda 25 bin km yapsanız, üç yıl sonunda 10 bin 125 TL kâr edebilirsiniz. Demek ki, dizel Qashqai’den kâr elde etmek için altı yıla yakın bu aracı kullanmalısınız. Kısaca maliyet hesabı yine benzinliden yana. Diğer yandan performans olarak dizel daha üstün olduğu için kişisel kullanım zevkleri devreye girebilir. Ama bize sorarsanız benzinli almak yine daha mantıklı görünüyor.
Sonuç
Benzinliler avantajlı
Sonuç olarak, verdiğimiz üç örnekte de maliyet açısından benzinliler avantajlı görünüyor. Dizel bir motordan tüketim avantajı elde etmek ve otomobili satın alırken ödediğiniz fazla parayı amorti etmek için çok uğraşmanız gerekli. Eğer yılda 30 bin km ve daha fazla kilometre yapmıyorsanız ve otomobili en az dört-beş yıl kullanmayı planlamıyorsanız, dizelden kâr etmeniz çok zor. Diğer yandan Qashqai örneğinin dışında benzinli motorlar genelde daha performanslı ve bakım maliyetleri de daha ucuz. Dizellerin tek avantajı ise torklarının yüksek olması ve bundan hoşlanan sürücüler de mevcut. Bize sorarsanız, dizel satın almak için çok da fazla zorlamanın anlamı yok. Benzinliler daha hızlı, alırken daha ucuz, bakım maliyetleri daha düşük ve yakıt maliyetleri de düşünüldüğü kadar çok değil. Dizellere baştan fazla para ödediğiniz için kullanım anında kâr ettiğinizi düşünüyor ama yanılıyorsunuz. Kısaca boşu boşuna çevreyi kirletmeye değmez. Gelecek elektrikli ve hibritlerde ama benzinli motorlar da ölmeyecek. Dizeller için ise aynı şeyi söylemek mümkün değil.
Yazı : Mert Yılmaz
Son yorumlar